Dizzy, goed bij de tijd als hij was
21 oktober 1917 - 6 januari 1993

Het was midden in de 70-er jaren en ik was op tournee met Golden Earring in Amerika, als leider van de hornsectie. We waren gearriveerd in Seattle, speelde er een concert en hadden er 3 dagen vrij.

's Middags loop ik m'n hotelkamer uit de gang op en wie komt mij tegemoet? Dizzy Gillespie. Ik herkende hem meteen hoewel ik hem nooit van te voren live had gezien. Maar deze karakteristieke man die bovendien een trompetkoffertje droeg, het kon niet missen, dit was hem. Bovendien begon hij als snel te kwetteren tegen zijn maat en die stem herkende ik ook meteen van de grappig melodieuze aankondigingen op de live platen. Ik was eigenlijk toevallig naar hem gaan luisteren omdat hij een bebop maat was van Charlie Parker wiens muziek ik een tijdje heb zitten uitchecken.

Dizzy had charme, ondanks dat hij in mijn ogen al een oude man was, hij was gewoon leuk en ik hield van zijn muziek. Dus ik stapte op hem af stelde me voor met: "Good afternoon mr Gillespie, I'm Bertus, a saxophoneplayer from Holland. I've learned a lot listening to the music you played with Charlie Parker." Hij keek me vrolijk aan, gaf me 'n hand en begon meteen te vragen waar ik mee bezig was en hoe ik hier terecht kwam (" I'm on tour with a Dutch rockband, maybe you heard their song Radar Love?" "I'm sorry, I don't know anything 'bout rock music"). Ik vroeg hem wat hij "up to was these days" en hij zei dat hij die avond in een jazzclub speelde, ik zei dat ik 'n paar dagen vrij had en hij vroeg me m'n naam op te schrijven dan zette hij me op de gastenlijst voor vanavond. Ik was er hardstikke blij mee. Dat was nog eens een begin van 'n paar dagen Seattle: net je kamer uitgelopen wordt je al uitgenodigd door een van je favoriete musici om 's avonds naar zijn optreden te komen.

Ik vroeg aan Robert Jan Stips of ie zin had om mee te gaan en die had er wel oren naar. Zo kwamen we aan bij een sjieke jazzclub ingericht naar klassiek Amerikaans model: een klein halfrond podium met daarom heen tafeltjes die je moet bespreken om er aan te mogen zitten. Achter de tafeltjes een dramatisch hekwerkje met plastic planten wat de afscheiding vormde met een open ruimte waar iedereen kon rondhangen en achterin de zaak stond nog een luxe bar. Bediening was er alleen aan de tafeltjes.

Ik noemde mijn naam bij de ingang en we werden door een vrouw die 10 jaar geleden een ongelooflijke lekkere brok moet zijn geweest naar een tafeltje gebracht en terwijl we gingen zitten zei ze dat mr Gillespie hoopte dat wij ons goed zouden amuseren. Kijk, die Dizz, daar had ie toch maar goed voor gezorgd, want normaal gesproken zou ik in die tijd - als ik uberhaupt al in zo'n tent terecht zou komen - gekozen hebben voor het vrije gebied tussen het prullerig gietijzeren hekje en de bar. 1e Drankje was van het huis, dus hop doe maar een Singapore Sling en een Manhattan tegen een bedrag waarvoor ik thuis een winkelkarretje vol met eten kon gooien.

Dizzy speelde met een bezetting drums, (Fender) bass, gitaar en percussie. Behalve Dizzy was de drummer ook op leeftijd en hij kwam me bekend voor, maar de rest van het bandje waren jonge gasten die lekker konden spelen. Het repertoire zat vol met elementen uit latin (daar was hij toch altijd al een liefhebber van) en de sound van de band was niet echt jazz, zeker niet bebop met die Fender bass en conga's. We amuseerden ons wel, het publiek was ouder dan wij, een beetje fout Amerikaans naar onze smaak destijds en ze waren wat tam. Maar ja, Dizz was niet meer de jongste maar nog steeds wel een van de eigenwijste en het duurde dan ook een tijdje voor hij Night in Tunesia inzette, hoewel er al verschillende keren om geroepen was vanuit het publiek. Hij maakte zich er telkens van af met een geintje, treiterde zijn publiek, flirtte met de dames, kortom het uitstellen van Night in Tunesia was duidelijk een hobby geworden van de man met de bolle wangen. En toen hij het eindelijk - perfect getimed - onaangekondigd inzette, ging de temperatuur in een klap 3 graden omhoog. Nou zit er in dit nummer ná het thema een behoorlijk lange break die door de 1e solist benut wordt om via virtuoze capriolen naar de 1e tel van daarop volgend accoordenschema te schieten. Op de meeste opnames die ik had gehoord deed Parker deze fill op een onnavolgbare wijze, een enkele keer deed Dizzy het. Ik wachtte met spanning, het thema rolde voorbij, de break en.... een trompet scheerde flitsend over onze hoofden, er kwam bliksem vrij, de ruimte kreeg een nieuwe snelheid en beng! De band knalde recht vanaf de kop op de 1e tel het schema binnen. Mannen schreeuwden, vuist in de lucht, vrouwen van boven de 50 krijsten yeah Dizzy. Het was een magisch moment voor mij: alles wat ik van bebop mooi vond, de vindingrijkheid, de energie, het onvoorspelbare, het muzikanteske, dit alles in 6-7 seconden, puur en écht met nergens een randje vet. Het maakte alles goed en na de show liep ik naar achteren om hem te bedanken. Hij zei, kom over 'n uur naar mijn hotelkamer dan zal ik je eens wat muziek laten horen.

Ik klopte aan en Dizzy deed open en liet me binnen. Hij verontschuldigde zich. Hij moest nog even een partijtje kaart afspelen met zijn drummer die half op bed lag met een hand kaarten. Dizzy zette zijn cassettedeck aan en riep enthousiast dat hij dit onlangs had opgenomen met Oscar Peterson. En ik hoorde ongelooflijk goeie jazz, virtuozen aan het werk, ik kon m'n oren niet geloven. De mannen zaten op bed te kaarten, een soort toepen waarbij ze 'n tijd zwijgend bezig waren en dan ineens met vreemde uitroepen en gebaren heel druk werden, zoals Amerikaanse negers dat kunnen. Toen haalde Dizz een dikke goudkleurige sigarenkoker uit zijn binnenzak, draaide hem open en hield hem onder mijn neus met de eenvoudige vraag: would ye roll us a reefer? Licht verbaasd, maar ook weer niet, pakte ik vloei uit mijn zak en begon een reefer te rollen, terwijl het tot me door drong wat er zo vreemd aan was: een werkelijk zeer chique sigarenkoker boordevol met wiet. " Mister Gillespie" zei ik (want ik had hem steeds met mister aangesproken) this is really a curious way to hide your stash. Do you never get in trouble on airports and stuff?" Want wij wisten nooit hoe we de wiet door de controles moesten krijgen. Dizzy keek me verbaasd aan door zijn dikke bril en zei met een hoge stem: "Oh no, you see, I'm an A Musician, I play the A clubs, I'm A gentleman", waarbij hij elke A met een langgerekte eeeee uitsprak en met zijn handen in de lucht een hoofdletter A tekende. Ik vond dat supergrappig en intelligent. Dizzy was een van de gezelligste mensen die ik ooit heb ontmoet.

Dizzy Gillespie
21 oktober 1917 - 6 januari 1993

Thuis • Bertus • Podium • Muziek • Zolder • Woord • Winkel • Contact   /   bieb • spinsels • de oude doos • geneuzel • poeziealbum