Apache op een klarinet
In gemeenschapshuis ‘Den Bond’ aan de Dorpsstraat was een ruimte waar de Katholieke Arbeiders Jeugd van alles organiseerde voor ons, het opgroeiend volkje van het kerkdorp Veldhoven in de jaren zestig. Een onoverzichtelijke berg stripboeken en tienerblaadjes, een pingpongtafel en een barretje waar wij limonade kregen. De KAJ was voor de jongens en meisjes onder de zestien, het was welzijnswerk en zelfs de kapelaan kwam regelmatig langs om tof te doen. Achter het barretje stond op een of ander vaag meubelstuk de pick-up, zoals wij het apparaat noemden. Een grammofoonplatenspeler met daarnaast een ongeordende stapel singletjes die voor de langspeelplaten lagen die met hun grote foto’s stonden te pronken tegen de achterwand. In mijn familie was ik opgegroeid met accordeons en blaasinstrumenten, maar hier draaiden we The Shadows en Johnny and The Hurricanes. En zo ontmoette ik, toen ik zo’n jaar of veertien was, de jongens die op gitaren speelden. Eén van hen zat op de ambachtschool voor elektrotechniek en hij had een Philips radio omgebouwd tot versterker, waar je met twee gitaren kon inpluggen. Zelf had hij de hoge snaren van zijn gitaar afgehaald en hij speelde op de vier laagste snaren de baslijnen. De andere gitarist had een nieuw model Eko met talloze knopjes waarmee hij altijd zat te spelen. Hij was alleen geïnteresseerd in akkoorden en hij werd dus automatisch onze slaggitarist, zoals wij de ritmegitarist noemden. Ik moest, met mijn klarinet van de harmonie, de melodieën voor mijn rekening nemen. Als er niets te doen was in het KAJ lokaal mochten we zoveel oefenen als we wilden, en toen we drie nummers konden spelen verzonnen we een naam die ik vergeten ben, en we schreven ons in voor de talentenjacht in het Patronaat van Zeelst, een ander kerkdorp in dezelfde gemeente.

Die zondagmiddag was het Patronaat van Zeelst afgeladen vol. Meisjes met getoupeerde kapsels en petticoats renden met veel gegil en gekwetter heen en weer, de jongens hingen rond in de buurt van de bar of stonden nog buiten bij hun Kreidlers en hun Royal Nords. De geur van haarlak en sigaretten was opwindend en de spanning achter de bühne was groot. Er hadden zich veel bandjes ingeschreven. Niet alleen om de beker van de eerste prijs te winnen, maar vooral omdat de winnaar ’s avonds op de dansavond mocht spelen en daar 150 gulden voor kreeg. En dat was in die tijd een bedrag als je nagaat dat mijn zakgeld anderhalve gulden per week was. Achter de bühne ontstond een vechtpartijtje omdat iemand met een tang de snaren van een concurrerende band had doorgeknipt. Ik bemoeide me er niet mee want ze waren veel ouder dan ik. Ik was 14 en zij waren zeker 16, want ze dronken bier en hadden kuiven waaraan je zag dat ze zich niets meer aantrokken van hun ouders. Het waren nozems, en daar waren ze trots op.

Ik stond in de coulissen toen we werden aangekondigd en met mijn klarinet in mijn hand liep ik naar de microfoon die in het midden voor op de bühne stond. Onze slaggitarist had zijn opgepoetste Eko ergens midden op het podium op de grond gelegd en ik struikel in het halfdonker over de plug van zijn gitaar. Stuk! Gevloek, ik vloek terug. Wie legt nou zijn gitaar midden in de loop in het donker! Wat nu! De jack-plug was verbogen, de kabel was onbruikbaar, de sfeer was even helemaal naar de Filistijnen. Onze bassist bleef kalm en sprak met de meneer die alles aankondigde. Er werd een plaatje opgezet, we leenden van een andere band een kabel en sloten onze slaggitarist weer aan. Hij was nog steeds op mij aan het mopperen toen de ceremoniemeester ons aankondigde. Ik pakte mijn klarinet weer en liep naar voor op het podium om de drie nummers te spelen die we kenden: Red River Rock, Besame Mucho en ons beste nummer, Apache van The Shadows.

Vanaf de eerste noten wist ik niet wat er gebeurde. Ik had natuurlijk nog nooit voor een microfoon en op een zanginstallatie gespeeld en het was heel vervreemdend. Het geluid kwam helemaal niet meer uit mijn klarinet maar vaag ergens uit de verte, van boven, ergens ver uit de zaal, galmend alsof het niet meer stemde. Ik worstelde mij door de melodieën en hoorde dat de slaggitarist vergeten was om zijn gitaar te stemmen. Maar hij had hem wel gepoetst! Ik vond alles verschrikkelijk klinken en toen we van het podium kwamen pakte ik meteen mijn instrument in, deed het koffertje onder de snelbinder van de pakkendrager en fietste naar huis. Teleurgesteld. Wat een mislukking! Het was allemaal zo spannend begonnen en ik wist even niet waar ik moest beginnen met nadenken nu alles zo anders was afgelopen. Mijn vader en moeder vroegen me hoe het was gegaan maar ik wilde er niet over praten. Ik kon wel huilen en ik ging naar bed, hoewel het nog geen zeven uur was.

Ik lag in het donker en mijn gedachten waren weer tot rust gekomen toen mijn Pa vanaf onder aan de trap riep. ‘Bertus, kom eens naar beneden, er staat hier iemand met een beker’ In mijn pyjama liep ik de trap af en daar stond de meneer die ons aangekondigd had. ‘Waar waren jullie gebleven? Jullie hebben de eerste prijs gewonnen en jullie mogen vanavond spelen voor 150 gulden!’ ‘Wij kunnen niet spelen want we kennen maar drie nummers.’ We stonden zinloos bij elkaar. Ik, half op de trap in mijn pyjama, de man bewoog wat met zijn beker, en mijn Pa keek van de een naar de ander. Ik wilde niks meer met deze dag te maken hebben. We hadden zo slecht gespeeld dat ik er me voor schaamde. Totaal in de war ging ik weer naar boven, naar bed. Mijn pa en de man verontschuldigden zich tegenover elkaar en ik hoorde de man weggaan met zoiets van ‘we geven die prijs wel aan iemand anders, het komt wel in orde.’ Wat een onzin allemaal! Ik begreep er niks meer van.

Later hoorde ik dat de voorzitter van de jury een hekel had aan al die rock ‘n roll gitaren. Hij was ook de directeur van de plaatselijke muziekschool en hij vond dat wij het origineelste waren en daarom de eerste prijs hadden verdiend. Ik vond dat ik die avond de prijs niet verdiende, en dat vind ik nu nog.

Thuis • Bertus • Podium • Muziek • Zolder • Woord • Winkel • Contact   /   bieb • spinsels • de oude doos • geneuzel • poeziealbum